شازده کوچولو یا شهریار کوچولو (به فرانسوی: Le Petit Prince) ‏ داستانی نوشته آنتوان دوسنت اگزوپری است.

این داستان از معروف*ترین داستان*های کودکان و سومین داستان پرفروش قرن بیستم در جهان[نیازمند منبع] و همچنین یکی از پرفروش ترین کتاب*های تمام دوران*ها است. در این داستان اگزوپری به شیوه*ای سوررئالیستی به بیان فلسفه? خود از دوست داشتن و عشق و هستی می*پردازد. طی این داستان اگزوپری از دیدگاه یک کودک، که از سیارکی به نام ب612 آمده، پرسشگر سؤالات بسیاری از آدم*ها و کارهایشان است. این اثر به بیش از 210 زبان مختلف ترجمه شده*است. مجموع فروش این کتاب به زبان*های مختلف از دویست میلیون نسخه گذشته*است. [1][2].

این کتاب در سال 2007 به عنوان کتاب سال فرانسه برگزیده شد.


ترجمه*های فارسی


شازده کوچولو ترجمه*های متعددی به زبان فارسی دارد که در این میان ترجمه*های احمد شاملو (که وی نام مسافر کوچولو را برای ترجمه? خود برگزید)، محمد قاضی و ابوالحسن نجفی معروف*ترند. همچنین احمد شاملو در سال 1359 نوار صوتی داستان مسافر کوچولو (شاهزاده کوچولو)را همراه با کتاب، با موسیقی گوستاو مالر (به انگلیسی: Gustav Mahler) منتشر کرد.


شازده و سیارک او



در این داستان شازده از سیارکی به نام ب612 می*آید. سیارکی با این نام در فهرست سیارک*های کشف شده نیست. در سال 1993 سیارک 46610 را Besixdouze نام نهادند که به زبان فرانسه معنی ب612 می*دهد. عدد این سیارک در پایه 16 می*شود B612.

آنتوان دو سنت*اگزوپری

آنتوان دو سنت*اگزوپری (به فرانسوی: Antoine de Saint Exupéry) ‏ (29 ژوئن 1900 - 31 ژوئیه 1944) نویسنده و خلبان اهل فرانسه بود.

زندگینامه

او فرزند سوم ژان دو سنت*اگزوپری بود و در 29 ژوئن سال 1900 در شهر لیون به دنیا آمد. پدر و مادر او اهل لیون نبودند و در آن شهر نیز سکونت نداشتند، بنابراین تولد آنتوان در لیون کاملاً اتّفاقی بود. چهارده سال بیشتر نداشت که پدرش مرد و مادرش به تنهایی نگهداری و تربیت او را به عهده گرفت. دوران کودکی او با یک برادر و دو خواهر در سن*موریس و مول که املاک مادربزرگش در آنجا بود سپری شد و او دوره? دبستان را در مان به پایان رسانید. در آغاز دوره? دبیرستان نزد یکی از استادان موسیقی به آموختن ویلن پرداخت. در 1914 برای ادامه تحصیل به سوئیس رفت. آنتوان در دوران تحصیل در دبستان و دانشکده، گاهی ذوق و قریحه? شاعری و نویسندگی خود را با نگاشتن و سرودن می*آزمود و اغلب نیز مورد تشویق و تقدیر دبیران و استادانش قرار می*گرفت. در سال 1917 تنها برادرش فرانسوا به بیماری روماتیسم قلبی درگذشت و بار مسئولیّت خانواده یکباره به گردن او افتاد.

اگزوپری قصد داشت به خدمت نیروی دریایی درآید، امّا موفّق نشد به فرهنگستان نیروی دریایی راه یابد. به همین دلیل او در 21 سالگی به عنوان مکانیک در نیروی هوایی فرانسه مشغول به کار شد و در مدّت دو سال خدمت خود، فنّ خلبانی و مکانیک را فراگرفت، چنان که از زمره? هوانوردان خوب و زبردست ارتش فرانسه به شمار می*رفت. در سال 1923 بعد از اتمام خدمت سربازی قصد داشت به زندگی معمولی خود بازگردد و حتی مدتی نیز به کارهای گوناگون پرداخت، ولی بالاخره با راهنمایی و اصرار یکی از فرماندهان نیروی هوایی که سخت به او علاقمند بود، به خدمت دائمی ارتش در آمد. بعد با پروازهای بسیارش به سرزمینهای گوناگون و به میان ملّت*های مختلف با زیبایی*های طبیعت و چشم اندازهای متنوّع جهان و با جامعه*های گوناگون آشنا شد و طبع حسّاس و نکته سنجش بیش از پیش الهام گرفت و از هر خرمنی خوشه*ای یافت. سالها در راه*های هوایی فرانسه-آفریقا و فرانسه-آمریکای جنوبی پرواز کرد. در 1923 پس از پایان خدمت نظام به پاریس بازگشت و به مشاغل گوناگون پرداخت و در همین زمان بود که نویسندگی را آغاز کرد.

سنت اگزوپری جوان به دختر زیبایی دل بسته بود که خانواده دختر به سبب زندگی نامنظم و پرحادثه هوایی با ازدواج آن دو مخالفت کردند. نشانه*ای از این عشق را در اولین اثرش به نام "پیک جنوب" Courrier Sud (1929) می*توان دید. در سال 1925 داستان کوتاهی از او به نام «مانون» در یکی از گاهنامه*های پاریس چاپ شد امّا کسی او را در زمره? نویسندگان به*شمار نیاورد، و خود او نیز هنوز به راستی گمان نویسندگی به خود نمی*برد. در همین اوان بود که برای یک مأموریت سیاسی به میان قبایل صحرانشین مور در جنوب مراکش رفت و چون به خوبی از عهده اجرای این مأموریّت برآمد مورد تشویق فرماندهان و زمامداران وقت قرار گرفت. «پیک جنوب» اثر دیگر اگزوپری یادگار زمانی است که نویسنده? هوانورد در میان قبایل صحرانشین مراکش به سر می*برد. هنگام بازگشت به فرانسه نخستین ره آوردی که با خود آورد، دستنویس کتاب پیک جنوب بود. او این نوشته را به وسیله? پسر عمویش به چند تن از ادیبان و نویسندگان فرانسه نشان داد، و آنان بیش از حدّ انتظار تشویقش کردند. در همین اوان یکی از ناشران سرشناس پاریس قراردادی برای انتشار پیک جنوب و چند نوشته دیگر با او بست و آنگاه اگزوپری به ارزش کار خود پی برد.

در سال 1927 برای انجام مأموریت دیگری به آمریکای جنوبی رفت و در آنجا وقت بیشتری برای پیگیری افکار خویش یافت. دو کتاب جالب او به نام «زمین انسان*ها» و «پرواز شبانه» یادگار آن زمان است.، شهرت نویسنده با انتشار داستان "پرواز شبانه" Vol de Nuit آغاز شد که با مقدمه*ای از آندره ژید در 1931 انتشار یافت و موفقیت قابل ملاحظه*ای به دست آورد. حوادث داستان در آمریکای جنوبی می*گذرد و نمودار خطرهایی است که خلبان در طی توفانی سهمگین با آن روبرو می*گردد و همه کوشش خود را در راه انجام وظیفه به کار می*برد. پرواز شبانه داستانی است در ستایش انسان و صداقت او در به پایان رساندن مسئولیت اجتماعی و آگاهی دادن از احساس و ندای درون آدمی. این داستان برنده جایزه فمینا گشت. سنت*اگزوپری در طی یکی از پروازهایش که با سمت خبرنگار جنگی به اسپانیا رفته بود، مجروح گشت و ماه*ها در نیویورک دوران نقاهت را گذراند. در این دوره "زمین انسان*ها" Terre des Hommes را نوشت که در 1938 منتشر شد. نویسنده در این اثر نشان می*دهد که چگونه انسانی که در فضای بی*پایان خود را تنها می*یابد، هر کوه، هر دره و هر خانه را مصاحبی می*انگارد که درواقع نیز نمی*داند دوست است یا دشمن. سنت اگزوپری در این داستان تجربه غم*انگیز زندگی را با تحلیلی درونی آمیخته است که از طراوت ولطف فراوان سرشار است. زمین انسان*ها به دریافت جایزه بزرگ آکادمی فرانسه نایل آمد.

در سال 1930 بار دیگر به فرانسه بازگشت و در شهر آگه که مادر و خواهرش هنوز در آنجا اقامت داشتند، عروسی کرد. در سال 1941 اثر زیبای او به نام پرواز شبانه که مورد تقدیر و تحسین آندره ژید نویسنده? بزرگ فرانسوی واقع شده بود، منتشر گردید و چندی نگذشت که به چند زبان اروپایی ترجمه شد و مقام ادبی و شخصیّت هنری اگزوپری را به اثبات رسانید. در سال 1935 با هواپیمای خود در کشورهای مدیترانه*ای سفر کرد و بیش از پیش با زیبایی*های محیط آشنا شد. سپس در کشورهای آلمان نازی و اتّحاد جماهیر شوروی و ایالات متحده آمریکا به گردش پرداخت و از هریک از آن کشورها و از این سفرهای تفریحی و سیاسی نوشته*ای اندوخت و ارمغانی آورد که در روزنامه*ها و مجلّه*های پاریس به چاپ می*رسید. در سال 1937 از آمریکا بازگشت ولی چون براثر سانحه هوایی که در گواتمالا برای هواپیمای او پیش آمد، سخت آسیب دیده بود، مدّتی بستری شد.

در سال 1939 اثر معروف اگزوپری به نام زمین انسان*ها برای نخستین بار منتشر شد و چندان مورد توجّه واقع شد که از طرف فرهنگستان فرانسه به دریافت جایزه نایل شد. اگزوپری در همان سال بار دیگر به آلمان رفت و به ****ی اوتو آبتز مرد سیاسی آلمان هیتلری و مدیر انجمن روابط فرهنگی و فرانسه از مدارس برلن و از دانشگاه دیدن کرد. به هنگام بازدید از دانشگاه، از استادان پرسید که آیا دانشجویان می*توانند هرنوع کتابی را مطالعه کنند و استادان جواب دادند که دانشجویان برای مطالعه هرنوع کتابی که بخواهند آزادند ولی در شیوه? برداشت و نتیجه گیری اختیار ندارند، زیرا جوانان آلمان نازی به جز شعار «آلمان برتر از همه» نباید نظر و عقیده*ای داشته باشند. اگزوپری در همان چند ساعتی که در دانشگاه و دبیرستانها به بازدید گذرانید، از فریاد مدام «زنده باد هیتلر» و از صدای برخورد چکمه*ها و مهمیزها ناراحت بود، در هنگام بازگشت به اوتو آبتز گفت: من از این تیپ آدمها که شما میسازید خوشم نیامد. در این جوانها اصلاً روح نیست و همه به عروسک کوکی میماند. اوتو آبتز بسیار کوشید تا با تشریح آرا و نظرات حزب نازی نظر نویسنده? جوان را با خود همداستان کند ولی موفّق نشد.



آثار

هوانورد(1926)
پیک جنوب( 1929)
پرواز شبانه(1931)
زمین انسانها(1939)
خلبان جنگ(1942)
نامه به یک گروگان (1943)
شازده کوچولو (1943)
قلعه(1948)(پس از مرگ وی منتشر شد)
نامه*های جوانی(1953)(پس از مرگ وی منتشر شد)
دفترچه ها(1953)(پس از مرگ وی منتشر شد)
نامه*ها به مادر(1955)(پس از مرگ وی منتشر شد)
نوشته*های جنگ(1982) (پس از مرگ وی منتشر شد)
مانون رقاص(2007) (پس از مرگ وی منتشر شد)


توضیحات متن بر گرفته از wikipedia